Strona internetowa wykonana na podstawie albumu konkursowego uczniów Szkoły Podstawowej w Życzynie Marty i Jana Zduniaka. W 2006 r. w konkursie "Poznajemy ojcowiznę" praca >>Major Marian Bernaciak "Orlik" - więzień po śmierci<< zajęła ex aequo I miejsce w województwie mazowieckim.

Licznik wejść:

ReklamowyKatalog.pl

Zgrupowanie OP 15 powstałe w maje 1944 r. w obwodzie AK Puławy stanowiło zawiązek 15 pułku piechoty "Wilków". Składało się z czterech partyzanckich oddziałów: Orlika, Przepiórki-Zagona,Hektora-Turnusa i Argila.

15pp "Wilków" wraz z 36 pułkiem Legii Akademickiej (Warszawa-Praga) i 72 pp (Radom) miały wejść w skład 28 Dywizji Piechoty.

 

 

OKRES SEJMU CZTEROLETNIEGO

W okresie Sejmu Czteroletniego w 1792 rm powstał pieszy Regiment nrXV, z miejscem postoju Warszawa Praga, z dowódcą płk. Augustem Cichockim. Liczył około 1500 ludzi. Uczestniczył w wojnie z Rosją.

 

INSUREKCJA KOŚCIUSZKOWSKA - 1794 r.

XV regiment walczy na ulicach Warszawy, pod Ostrołęką, Zegrzem, Krupczycami< Brześciem. Kończy walkę pod Maciejowicami.

 

WYPRAWA NAPOLEONA NA ROSJĘ

Za czasów Księstwa Warszawskiego w 1809 roku został odtworzony 15 pułk piechoty w Krakowie pod dowództwem pułkownika Miastkowskiego (liczył około 3500 ludzi).

W 1811 roku został przeniesiony w okolice Warszawy i w składzie szesnastej dywizji gen. Zajączka w 1812 r. razem z Wielką Armią wyruszył na Rosję. Za udział w szturmie na Smoleńsk Napoleom odznaczył 32 żołnierzy pułku Legią Honorową. W bitwie pod Borodino wyróżnił się ppłk. Maciej Rybiński.

18.10.1812 r nad rzeką Czernianą w rejonie Winkomu wojska rosyjskie zaskoczyły obozujące wojska polskie. Zaciekła obrona 15pp ocaliłą korpus polski i część oddziałów francuskich. 

Pułk osłaniał odwrót Wielkiej Armii walcząć pod Kamienskoje, nad Berezyną, pod Ziembinem, Pleszewicami.

28 grudnia 1812 r. oddziły wróciły do Warszawy. 15 pp włączono do pierwszej dywizji VII korpusu księcia Poniatowskiego. Żołnierze walczylo pod Fronburgiem, pod Connewitz (Doelitz), składając broń w Lipsku.

POWSTANIE LISTOPADOWE

W 1830-31 r. uformowany przez regimentarza Romana Sołtyka i płk Stanisława Muchowskiego 15 pp bronił przepraw na Wiśle od Wieprza do Warszawy, stoczył zwycięską bitwę pod Wronowem, bronił przyczółka mostowego pod Potyczą i osiedla Jędrzejów. Po kapitulacji Warszawy bronił Modlina i tam został zmuszony do złożenia broni.

PO ODZYSKANIU NIEPODLEGŁOŚCI

W grudniu 1918 r. w Bochni powstał 16 pułk piechoty (organizowany przez por. Ludwika Piątkowskiego) przemianowany w styczniu 1919 r. na 15 pp.

Walki na froncie ukraińskim:

  • 16 i17 marca 1919 r. ofensywapod Milatynem i Doblanami
  • maj 1919 przejsciowy odwrót wojsk polskich i kontrofensywa pod Ożydowem, Oleskiem i Podhorcami

W lipcu 1919 r. 15 pp został przeniesiony na front radziecki:

  • od połowy sierpnia walczy pod Czartoryskiem, Stepaniem i nad Słuczą
  • październik 1919 udział w walkach na Wołyniu
  • listopad 1919 bitwy na Polesiu pod Makowicą i Konkowicami
  • luty 1920 bitwy pod Stodoliczami i Hrebaniem
  • marzec ofensywa nad Mozyrą i Kuliczkowicze
  • maj zdobycie Wilczej Góry, Horodzyszcz i Rzeczycy, walki o Grodziów i Łojów

4 lipca 1920 r. obrona stanowisk nad Piszczą.

W bitwie warszawskiej 15 pp walczył pod dowództwem gen. Sikorskiego w składzie 3 armii. 17 sierpnia zdobył Pułtusk.

5 września 1920 r. pod Stepankowicami i Monistyczami został otoczony przez rosyjską konnicę. Oddziały skupiły się, doszło do strcia wręcz, nieprzyjaciel został odparty. Za dzielność i odwagę 15 pp otrzymał nazwę "Wilków", a dzień 5 września stał się świętem pułkowym. Po wojnie na piersiach najdzielniejszych żołnierzy zabłysło 35 krzyży V klasy orderu wojennego Vrtuti Militari i 480 Krzyży Walecznych.

4 grudnia 1920 r. Naczelny Wódz Marszałek Piłsudski udekorował sztandar pułku orderem Virtuti Militari.

Od przełomu 1921/22 roku pułk stacjonuje w twierdzy Dęblin. W dniach 19-24 sierpnia 1939 r. 15 pp "Wilków" zostaje zmobilizowany i opuszcza koszary.

KOMPANIA OBRONNA 1939 r.

W kompanii wrześniowej 1939 r. 15 pp bierze udział w macierzystej 28 dywizji piechoty, wchodzącej w skład Armii "Łódź". 1-3 września walczy nz północ od Wielunia, wycofując się z całą armią "Lodx" na wschód. W nocy 7 września odpiera pod Pabianicami natarcia nieprzyjaciela, w dalszym marszu pod Ksawerowem ponosi duże straty. Rozproszone oddziały 28 dywizji piechotyzbierają się koło Skierniewic. Idąc w tylnej straży 15 pp 12 września dotarł do Brwinowa zamierzając przebić się do Warszawy. Sztandar pułkowy został zakopany przy kościele w Brwinowie (obecnie znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie). Część żołnierzy przedarła się i walczyła w obronie stolicy na Saskiej Kępie do końca. Pozostali w małych grupkach przedostali się do Modlina. Bronili twierdzy do kapitulacji, 30 września składając broń.

15 pp "Wilków" zakończył szlak bojowy w tym samym miejscu co 108 lat wcześniej jego poprzednik z powstania listopadowego.

ARMIA ANDERSA

Sławny 15 pułk piechoty "Wilków" odtworzono we wrześniu 1941 r. w Armii Polskiej formowanej przez gen. Władysława Andersa w ZSRR. Ewakuowany na Bliski Wschód jako 15 Wileński Batalion Strzelców przeszedł cały szlak bojowy Drugiegi Korpusu. Uczestniczył w obydwu natarciach na Monte Cassino, walczył do końca kampanii włoskiej. 

Sztandar udekorowany został Orderem Virtuti Militari przez gen. Władysława Andersa.

POWSTANIE WARSZAWSKIE

W końcowej fazie powstania utworzono Warszawski Korpus AK, a w nim 28 Dywizję Piechoty, gdzie zgodnie z trzdycją sformowano 15 pp "Wilków" z następujących oddziałów i zgrupowań: "Kiliński", "Chrobry I", "Chrobry II", "Gurt", "Rum" i "Hal".

LUDOWE WOJSKO POLSKIE

15 pp (bez zaszczytnej nazwy "Wilki") formowano w rejonie Żytomierza, a następnie Łukowa. W skłądzie 2 Armii Wojska Polskiego walczył w operacji budziszyńskiej, a w ostatnich dniach wojny uczestniczył w operacji praskiej.

Brama Lubelska (Mikołajewska) rwierdzy w Dęblinie. Miejsce stacjonowania (od 19 sierpnia 1921 r. do 24 sierpnia 1939 r.) 15 pułku piechoty z 28 Dywizji Piechoty
Brama Lubelska (Mikołajewska) rwierdzy w Dęblinie. Miejsce stacjonowania (od 19 sierpnia 1921 r. do 24 sierpnia 1939 r.) 15 pułku piechoty z 28 Dywizji Piechoty
Pomnik poległych żołnierzy 15 Pułku Piechoty "Wilków", zbudowany ze składek żołnierzy i odsłonięty 5 września 1925 r. w piątą rocznicę bitwy pułkowej pod Stepankowcami.
Pomnik poległych żołnierzy 15 Pułku Piechoty "Wilków", zbudowany ze składek żołnierzy i odsłonięty 5 września 1925 r. w piątą rocznicę bitwy pułkowej pod Stepankowcami.
Pamiątkowy obelisk w centralnej części Międzynarodowego Cmentarza Wojennego "BALLONA" w Dęblinie
Pamiątkowy obelisk w centralnej części Międzynarodowego Cmentarza Wojennego "BALLONA" w Dęblinie
Płyta pod obeliskiem
Płyta pod obeliskiem